Nieuwe privacydeal: EU en VS sluiten principeakkoord over data-uitwisseling
De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben een principeakkoord bereikt over nieuwe privacy-afspraken. Dat kan de overdracht van persoonsgegevens van de EU naar de VS weer mogelijk maken. Door de vorige privacydeal zette het EU-hof in 2020 een streep.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen sloot het principeakkoord vandaag met de Amerikaanse president Joe Biden. Details over de nieuwe afspraken ontbreken nog. Als het akkoord definitief wordt, mogen gegevens van EU-burgers weer vrijelijk naar Amerikaanse bedrijven stromen.
De EU en de VS onderhandelen al bijna twee jaar over de kwestie. Grote Amerikaanse techbedrijven, zoals Facebook-moederbedrijf Meta, zinspeelden al op een vertrek uit de EU als een akkoord zou uitblijven. Veel bedrijven hielden zich ook niet aan het vonnis van het Europees Hof van Justitie. Toezichthouders wilden daarom binnenkort strenger gaan optreden.
'Balans privacy en veiligheid'
Von der Leyen spreekt van een 'evenwichtige en effectieve oplossing'. "Dit zal voorspelbare en betrouwbare gegevensstromen tussen de EU en de VS mogelijk maken, waarbij privacy en burgerlijke vrijheden worden gewaarborgd. We slagen erin om veiligheid en het recht op privacy en gegevensbescherming in evenwicht te brengen." Een definitieve deal over de kwestie zal naar verwachting nog maanden duren, zei een EU-functionaris tegen Reuters.
Vonnis EU-hof
Het Europees Hof van Justitie verklaarde in juli 2020 het zogeheten Privacy Shield uit 2016 nietig na een klacht van de Oostenrijkse privacyactivist en jurist Max Schrems over de Ierse tak van Facebook. Schrems had bij de Ierse autoriteit voor databescherming (DPC) geklaagd over de doorgifte door Facebook Ierland van persoonsgegevens aan Facebook in de VS. Hij vroeg zich af of die wel voldoende beschermd waren. DPC vroeg de Ierse rechtbank om raad, die vervolgens het EU-hof inschakelde.
Het hof gaf Schrems gelijk: persoonsgegevens die bedrijven vanuit Europa naar de Verenigde Staten sturen zijn minder goed beschermd dan in de Europese Unie.
'Geen draagvlak onder experts'
Schrems zegt in een reactie te wachten op de definitieve tekst van het akkoord tussen de EU en de VS. "Zodra die tekst er is, zullen we deze grondig analyseren, samen met onze Amerikaanse juridische experts. Als deze niet in overeenstemming is met de EU-wetgeving, zullen wij of een andere groep deze waarschijnlijk aanvechten. Dan zal het Europees Hof van Justitie weer moeten beslissen."
Hij noemt de bekendmaking van vandaag een 'politieke aankondiging'. "De deal was blijkbaar een symbool dat von der Leyen wilde, maar heeft geen draagvlak onder experts in Brussel, aangezien de VS niet in beweging kwam", stelt Schrems.
Hij zegt dat "de VS de oorlog tegen Oekraïne naar verluidt heeft gebruikt om de EU op dit economische gebied aan te sporen". Hij betreurt het dat de EU en de VS niet tot een overeenkomst zijn gekomen om elkaar niet te bespioneren, met 'basisgaranties onder gelijkgestemde democratieën'. Schrems: "Klanten en bedrijven worden geconfronteerd met meer jaren van rechtsonzekerheid."