Meer drones voor nuttige toepassingen de lucht in: 'Veiligheid staat voorop'

Dat drones steeds meer belangrijke toepassingen hebben, bleek deze week in de RAI in Amsterdam. Daar presenteerden zo’n twintigtal bedrijven en universiteiten hun drones op de Amsterdam Drone Week: van een drone die een robotarm gebruikt om windturbines te onderhouden, tot een drone die bij rampenbestrijding kan helpen.

Jaco Stremler, directeur Luchtvaart bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, lichtte op het event het nieuwe actieplan over de onbemande luchtvaart. "Veiligheid staat op nummer één bij de luchtvaart. Ook bij de onbemande luchtvaart blijft dat zo. We moeten daarvoor ook het hele luchtverkeersleidingsysteem verder ontwikkelen. Dat moet allemaal op een veilige en zorgvuldige manier in relatie tot de bestaande bemande luchtvaart. Dat is een grote opgave."

"Je wilt niet dat die dingen tegen elkaar gaan botsen of op plekken komen waar ze niet mogen komen. Ook vinden we het belangrijk om nieuwe digitale technieken vorm te geven", zegt Stremler.

Belangrijk om te innoveren

Volgens Stremler kunnen drones een echte meerwaarde hebben. "Drones zijn er niet alleen als een soort speelgoed. Ze kunnen gebruikt worden om allerlei maatschappelijke opgaven op te lossen."

Zo kunnen drones nu bijvoorbeeld al worden gebruikt om bruggen te inspecteren. "Dan hoeven we die niet af te sluiten en een hele installatie te bouwen om aan de bovenkant van die brug te kijken hoe het eruitziet." Door drones te gebruiken is zo een hoop tijd en geld te besparen. Andere voorbeelden die Stremler noemt, zoals drones die bloed tussen ziekenhuizen transporteren of medicijnen naar de Waddeneilanden brengen, zouden zelfs levens kunnen redden.

Vliegen buiten zicht 

Maar juist bij zulke toepassingen stuit de drone-sector op een muur. Door de huidige wetgeving is het bijna onmogelijk om dat soort projecten van de grond te krijgen. Drones mogen nog niet zomaar buiten het zicht van de piloot vliegen, waardoor met spoed goederen vervoeren over grote afstanden nog niet mogelijk is.

"Daar zijn we mee bezig. We zijn bijvoorbeeld aan het kijken hoe we bij de oude vliegbasis Valkenburg een corridor kunnen ontwikkelen om buiten het zicht met drones te kunnen vliegen op de Noordzee. We zijn er al ver mee en hopen dat op korte termijn te realiseren", aldus Stremler. Zodra de corridor er is, kan er op een veilige manier geëxperimenteerd worden.

Nog veel beperkingen

De technologie moet betrouwbaar genoeg zijn om in de toekomst ook boven bevolkte gebieden te vliegen. Maar momenteel is het nog heel beperkt waar drones al dan niet mogen komen. "Je mag niet in het luchtruim rond luchthavens vliegen, maar ook niet rond industriële gebieden, stedelijke gebieden en natuurgebieden."

Het ministerie wil hiervoor gaan overleggen met de gemeenten en andere belanghebbende partijen om samen te zoeken naar een oplossing. Het doel is om een balans te vinden, waarbij drones gebruikt kunnen worden voor maatschappelijke toepassingen terwijl de veiligheid, de privacy en de maatschappelijke acceptatie worden behouden. "Het is een enorme opgave om dat goed te regelen."

Hinder vermijden

Er zijn nog veel aspecten die moeten worden aangepakt, meent Stremler. "Het gaat ook over hinder voor omwonenden, zoals door geluidsoverlast. Maar drones moeten ook duurzaam zijn. Al die dingen die je nu eigenlijk bij de bemande luchtvaart al hebt, moet je ook op een of andere manier regelen voor de onbemande luchtvaart."

Bovendien komt er nog een extra factor bij die er bij de bemande luchtvaart niet was: dat er nu verschillende luchtruimen moeten zijn voor de twee sectoren. "Nederland is natuurlijk een klein, dichtbevolkt landje en er gebeurt van alles in het luchtruim. Maar drones vliegen op veel lagere hoogtes, op plekken waar de bemande luchtvaart niet komt." Daarom ziet hij alleen beveiligde gebieden ontstaan rond vlieghavens en uitvliegroutes. "Het is niet zo dat de onbemande luchtvaart een concurrent wordt van de bemande."

Nederland als mogelijke koploper

Het actieplan moet ervoor zorgen dat drones voor veel verschillende diensten kunnen worden ingezet in Nederland. "Denk daarbij aan fotografie, inspectie, dat soort zaken. Je ziet ook dat ze benut gaan worden om goederen te vervoeren. Er was bijvoorbeeld op de Amsterdam Drone Week een demonstratie van een drone die AED’s kan leveren op moeilijke locaties."

Sommige bedrijven zijn zelfs begonnen met de ontwikkeling van drones die personen kunnen vervoeren. Stremler wil daar echter nog niet over speculeren. "Dat is nog iets voor de toekomst. Wat ik wel kan zien is dat het aantal geregistreerde drones en piloten een enorme vlucht aan het nemen is. Dat groeit heel snel."

Stremler benadrukt om die reden hoe belangrijk het is om nu actie te ondernemen. Nederland kan zo een van de koplopers in de dronewereld worden, denkt hij. "Je hebt hier een hele mooie kennisinfrastructuur. Het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum is bijvoorbeeld heel actief en we hebben ook universiteiten en hogescholen die dingen aan het ontwikkelen zijn. We doen daar hele mooie dingen mee."

Toch maakt Stremler duidelijk dat veel landen en bedrijven met de technologie bezig zijn. "Ik zie op internationaal vlak ontzettend veel gebeuren. We moeten echt kijken waar de niches zijn en waar we als Nederland het verschil kunnen maken."

Bekijk ook: dit zijn de drone-regels