'Grote IT-projecten overheid kosten al 1,3 miljard meer dan gepland'
Jarenlange vertraging

'Grote IT-projecten overheid kosten al 1,3 miljard meer dan gepland'

23-01-2023 12:37 Laatste update: 12:37

Twee van de drie grote IT-projecten van de overheid lopen vertraging op. De totale kosten van 119 IT-projecten vallen inmiddels 1,3 miljard euro hoger uit dan gepland.

Vooral de kosten van de tien grootste IT-projecten lopen flink op: ze zijn samen al goed voor 700 miljoen euro overschreden. De plannen kennen ofwel een veel langere looptijd ofwel een veel hoger kostenplaatje dan verwacht. De andere 109 projecten komen samen uit op 600 miljoen aan budgetoverschrijding. Dat melden de vakmedia AG Connect en Binnenlands Bestuur

Acht van de tien duurste IT-projecten werden al tussen 2014 en 2016 opgestart. Veel van de grootste projecten gaan over systemen die moeten worden aangepast op wetgeving die in de Tweede Kamer is bedacht.

Douane en Omgevingswet

De vernieuwing van de ICT bij de Douane liep al zo'n 5 jaar vertraging op, net als de invoering van een nieuw verkeersmanagementssysteem van Rijkswaterstaat. Dat project kost ook al meer dan 75 procent dan verwacht.

Een ander langlopend hoofdpijndossier is de Omgevingswet, dat het vergunningssysteem en de verdeling van openbare ruimte moet vernieuwen. Om deze wet mogelijk te maken, is ook een Digitaal Stelsel Omgevingswet aangekondigd. De overschrijding van de kosten ligt inmiddels hoger dan de geraamde kosten van het project zelf, dat ook nog eens vijf jaar vertraging opliep.

Tegenvallers en veranderende doelen

Uit de analyse blijkt dat IT-projecten in de meeste gevallen vertraagd zijn door tegenvallers binnen het project zelf. Een andere vaak genoemde oorzaak is het tussentijds veranderen van de doelen en eisen van het project. 

Volgens voormalig Tweede Kamerlid Kees Verhoeven lopen IT-projecten van de overheid uit door onder meer een 'te optimistische planning, teveel willen, kennisgebrek en afhankelijkheid'.

'Tweede Kamer niet scherp genoeg'

IT-experts vinden dat de Tweede Kamer veel IT-projecten niet scherp genoeg volgt. "Partijen met minder dan tien zetels hebben geen IT-specialisten. En wel goed presterende Kamerleden krijgen al snel andere portefeuilles", aldus Rene Jan Veldwijk tegen de vakmedia. Verhoeven: "Alleen als het helemaal mis blijkt te zijn staan ze bij de interruptiemicrofoon schande te roepen. Maar tot die tijd worden geen vragen gesteld over projecten die niet lekker lopen."

De voortgang van meerdere grote IT-projecten is al een tijdje niet meer bijgewerkt op het ICT-dashboard van de Rijksoverheid. 

Luister ook de Bright Podcast: