Amazon aangeklaagd door 17 Amerikaanse staten en grote waakhond

Amazon heeft in de VS een enorme rechtszaak aan zijn broek. Het bedrijf is aangeklaagd door marktwaakhond FTC en 17 staten om vermeend machtsmisbruik.

De aanklacht van de FTC en de 17 staten stelt dat Amazon "een reeks in elkaar grijpende concurrentieverstorende en oneerlijke strategieën" heeft gebruikt om zijn webwinkel aan de top te krijgen en te houden. Zeker in de VS is Amazon praktisch alleenheerser als het gaat om online winkelen.

Specifiek gaat het erom dat Amazon verkopers op zijn platform verbiedt om in hun eigen webshop lagere prijzen te hanteren. Dat is aantrekkelijk voor kleine bedrijven, omdat zij over verkopen via Amazon een commissie betalen, maar via hun eigen website niet. Amazon wil dat niet, en kan dan onder meer straffen door producten slechter vindbaar te maken. Bovendien worden producten op Amazon het best verkocht als die een Prime-label hebben, waardoor ze sneller bezorgd worden. Winkeliers moeten echter aan allerlei voorwaarden voldoen voor dat label.

Voorzitter strijdt al jaren tegen Amazon

"De klacht zet gedetailleerde beschuldigingen uiteen die stellen dat Amazon zijn monopoliemacht uitbuit om zichzelf te verrijken en tegelijkertijd de prijzen verhoogt en de dienst verslechtert voor de tientallen miljoenen Amerikaanse gezinnen die op het platform winkelen en de honderdduizenden bedrijven die afhankelijk zijn van Amazon om hen te bereiken", aldus FTC-voorzitter Lina Khan. "Deze rechtszaak moet Amazon ter verantwoording roepen voor deze monopolistische praktijken en de verloren belofte van vrije en eerlijke concurrentie te herstellen."

Opvallend detail: voorzitter Khan werd in 2017 bekend met het essay Amazon’s Antitrust Paradox. Daarin uitte zij kritiek op de bestaande regels om monopolies te bestrijden: de werken volgens Khan niet meer, en worden juist misbruikt door techreuzen als Amazon. In 2021 werd zij door de Amerikaanse president Biden aangesteld als hoofd van de Federal Trade Commission (FTC), de belangrijkste marktwaakhond van de VS.

Khan heeft zich dus al jarenlang verdiept in de situatie rond Amazon. Er worden nog geen oplossingen of maatregelen geopperd door de FTC. De eerste stap is volgens de waakhond dat Amazon verantwoording neemt voor zijn positie op de markt.

Zaak met enorme gevolgen

Amazon reageert afwijzend op de aanklacht. "Als de FTC haar zin krijgt, zou het resultaat zijn dat consumenten minder producten hebben om uit te kiezen, hogere prijzen krijgen, langzamere leveringen en minder opties voor kleine bedrijven - het tegenovergestelde van wat de wetgeving tegen mededinging moet doen", aldus Amazon hoofdjurist David Zapolsky.

"Amazon is een monopolist die zijn macht misbruikt om de prijzen van Amerikaanse consumenten te verhogen en torenhoge kosten in rekening te brengen voor honderdduizenden online verkopers", aldus John Newman van de FTC. "Zelden in de geschiedenis van de Amerikaanse antitrustwetgeving heeft één zaak de kans gehad om zoveel goeds te doen voor zoveel mensen."