Google gaat veranderen (maar dat merk je nu nog niet)
Nieuwe zoektechnieken

Google gaat veranderen (maar dat merk je nu nog niet)

11-11-2021 15:03 Laatste update: 15:14

Achter de schermen werkt Google aan een van de grootste veranderingen in zijn zoekmachine. De techniek MUM moet zorgen voor betere resultaten bij het zoeken naar 'complexe taken'. "Ook kan MUM de barrières tussen 75 talen wegnemen", zegt Google-topman Pandu Nayak in gesprek met Bright.

“Elke dag zijn 15 procent van alle zoekacties wereldwijd helemaal nieuw voor ons”, vertelt Google vice-president search Pandu Nayak. “Mensen zoeken zeer specifieke informatie die nieuw is in hun dagelijkse leven. En natuurlijk lukt het ze ook steeds weer om woorden en namen op nieuwe, creatieve manieren te spellen”, lacht hij. 

Niet alleen het zoekgedrag is elke dag weer anders, de Google-algoritmes zelf worden ook aan de lopende band aangepast. “Vorig jaar hebben we 4887 veranderingen doorgevoerd in onze zoekalgoritmes”, zegt Nayak tijdens een videogesprek vanuit het Google-hoofdkantoor in Californië. “We laten de kwaliteit van de zoekresultaten continu beoordelen door meer dan tienduizend medewerkers” Vorig jaar voerden die medewerkers 384 duizend kwaliteitstests van de zoekresultaten uit. 

Complexe taken

Om de zoekresultaten nog nuttiger te maken is Google onlangs begonnen met het gebruik van een nieuw systeem met kunstmatige intelligentie (AI) genaamd MUM, wat staat voor Multitask Unified Model. Doel is om gebruikers beter te helpen als er geen simpele, eenduidige antwoorden op hun vragen mogelijk zijn. Daarvoor moet het systeem nog beter complexe taken begrijpen. 

Als voorbeeld geeft Google een gebruiker die al de Amerikaanse berg Mt. Adams heeft beklommen en nu Mt. Fuji in Japan wil beklimmen, en wil weten wat hij anders moet doen om zich daar op voor te bereiden. Google kan je daar al mee helpen, maar dan moet je goed nadenken over welke zoekopdrachten je achter elkaar moet invoeren, zoals over de berg zelf, het gemiddelde weer op Mt. Fuji, de moeilijkheidsgraad van de wandelpaden, de juiste uitrusting, enzovoort. Dat terwijl je aan een expert maar één vraag zou stellen: Wat moet ik anders doen om me voor te bereiden op Mt. Fuji?

Met MUM moet zo’n enkele vraag volgens Google ook voldoende zijn om bruikbare antwoorden te krijgen van de zoekmachine. De belofte is dat je uiteindelijk veel minder zoekopdrachten nodig hebt 'om dingen voor elkaar te krijgen'.

75 talen

Google wil ook taalbarrières wegnemen met MUM. De software moet naadloos tussen 75 verschillende talen gaan werken. Toch zal de uitrol van MUM taal voor taal en land voor land gaan, erkent Nayak. “Veel van de nieuwe MUM-functies komen eerst in het Engels beschikbaar en komen op een later moment pas naar Nederland. In elk land en voor elke taal willen we alles eerst goed controleren.” 

MUM kan volgens Nayak een grote vooruitgang bieden in de zoekresultaten van relatief kleine talen. “In sommige talen is er veel minder content beschikbaar over bepaalde onderwerpen. Daarvoor biedt MUM een oplossing”, zegt de zoektopman. “Er is nu een groot verschil in de kwaliteit van zoekresultaten tussen bepaalde talen. Die kloof gaan we met MUM dichten.”

Foto’s en video’s

Ook moet MUM kunnen omgaan met alle vormen van informatie, dus niet alleen teksten en afbeeldingen maar ook audio en video. “Een gebruiker die een mooi patroon ziet op een foto moet kunnen vragen om te zoeken naar sokken met een vergelijkbaar patroon en meteen resultaten krijgen”, zegt Nayak.

Dat moet ook gaan werken informatie uit video’s, maar het automatisch herkennen van zaken in bewegende beelden is nu nog lastig. “Dat vergt zoveel computerkracht, dat komt pas op een later moment”, geeft Nayak toe. Op basis van teksten in beeld en uitgesproken woorden kan Google al wel een deel van de inhoud van video’s analyseren. Dat is bijvoorbeeld te zien in de weergave van sommige YouTube-video’s in de resultaten, waarbij automatisch bepaalde onderwerpen binnen video’s worden gelinkt. Handig: de Google-gebruiker kan direct naar het juiste moment in een video springen. 

Dat roept de vraag op of Google zijn eigen videodienst YouTube te veel zou kunnen voortrekken in de resultaten. Volgens Nayak is dat niet het geval, omdat MUM uiteindelijk met alle soorten online video’s van alle sites zou moeten werken. “We maken ook geen onderscheid tussen videodiensten of de bronnen van video's in onze zoekresultaten. Maar het is nu eenmaal zo dat YouTube heel groot is, dus de kans dat je YouTube-video’s ziet is simpelweg groter.”

Vooroordelen in AI

Een van de problemen bij het gebruik van kunstmatige intelligentie is dat zelflerende algoritmes allerlei onwenselijke vooroordelen en aannames kunnen ontwikkelen. Controle door mensen blijft dan ook hard nodig, benadrukt Nayak. 

Google voerde onlangs stilletjes een wijziging in de algoritmes van zijn afbeeldingenzoekmachine, waardoor er in de VS meer mensen met verschillende huidskleuren worden getoond in de resultaten. Dat die aanpassing niet door Google zelf werd bekendgemaakt, riep vraagtekens op. "Dat hebben we niet bewust verzwegen", reageert Nayak. "We zijn nog volop aan het experimenteren met deze aanpassing in de plaatjeszoekmachine. We willen het eerst helemaal goed doen. Als we eenmaal zover zijn, zullen we er tijdens een andere gelegenheid over praten en het uitleggen."  

Vast in het Google-ecosysteem?