Europees Parlement gaat omstreden spionagesoftware Pegasus onderzoeken
Een meerderheid van het Europees Parlement steunt een onderzoek naar het vermeende misbruik van de omstreden spionagesoftware Pegasus van de Israëlische NSO Group.
Het onderzoek werd in januari voorgesteld door Renew Europe, een fractie in het Europees Parlement waar voor Nederland leden van de VVD en D66 in zitten. Europarlementariër Sophie in 't Veld, mede-initiator van het voorstel, meldt dat er nu een meerderheid van het parlement is voor het starten van een onderzoekscomité.
Pegasus is omstreden spionagesoftware van het bedrijf NSO. De software gebruikt onbekende lekken in systemen als iOS. Via die lekken kan Pegasus vaak ongemerkt op telefoons van doelwitten worden geïnstalleerd, die vervolgens afgeluisterd, bespioneerd en gevolgd kunnen worden.
De software wordt volgens maker NSO alleen aan overheden, politiemachten en dergelijke verkocht. Het onderzoekscomité moet uitzoeken of er misbruik is gemaakt van Pegasus, waar veel geruchten over gaan.
VS en VN trokken al hardere lijn
WhatsApp trok begin 2020 aan de bel door te stellen dat NSO met Pegasus betrokken was bij het hacken van zeker 1400 WhatsApp-gebruikers. In juli 2021 kwamen meerdere kranten met een groot onderzoek: Pegasus zou gevonden zijn op telefoons van journalisten, activisten en advocaten. De Verenigde Naties riepen kort daarna op tot een verbod op het gebruik van spionagesoftware door overheden. De VS zette NSO enkele maanden later op een zwarte lijst.
"We hebben een volledig onderzoek nodig naar het Pegasus-spywareschandaal", stelt Europarlementariër In 't Veld. "De Europese democratie wordt ondermijnd; en de EU moet daarnaar handelen. Er zijn duidelijke tekenen van misbruik; regeringen die het gebruiken tegen de democratische oppositie in hun land. De Europese Commissie moet het voorbeeld van de Verenigde Staten volgen; en zet Pegasus’ moederbedrijf NSO snel op de zwarte lijst plaatsen."
Hongarije en Polen
De fractie Renew Europe wijst op gebruik van Pegasus door de Hongaarse overheid onder de omstreden premier Orbán en door de Poolse overheid. Het voorstel wordt ook gesteund door de Hongaarse europarlementariërs Anna Donáth en de Poolse Róża Thun. "Het hacken van burgers met Pegasus gebeurde in verschillende EU-landen", zeggen de europarlementariërs. "In Polen en Hongarije werd het gebruikt tegen advocaten, journalisten, onafhankelijke media-eigenaren en campagneleider van de grootste kanshebber bij de parlementsverkiezingen."
Eventuele sancties die voortkomen uit het onderzoek zouden door het Europees Parlement of de Europese Commissie kunnen worden opgelegd. Nog deze week was Pegasus in het nieuws, omdat de Israëlische politie de software illegaal zou hebben ingezet om tientallen prominente Israëliërs te bespioneren, onder wie hoge overheidsfunctionarissen. NSO-concurrent QuaDream zou tevens misbruik hebben gemaakt van een onbekend lek in iOS van Apple.