'Verzwaring stroomnet moet sneller voor elektrische trucks'

De verzwaring van het elektriciteitsnet gaat nog te langzaam om de Nederlandse transportsector goed over te laten stappen op elektrische vrachtwagens.

Daarvoor waarschuwen onderzoekers van de bureaus Qirion en Panteia in een rapport. "De benodigde netverzwaring komt nog onvoldoende op gang. Dit kan de klimaatdoelstellingen in gevaar brengen", zegt ElaadNL. Die stichting, gericht op de laadinfrastructuur, is de opdrachtgever van het rapport.

Er wordt een grote toename verwacht van het elektrische goederenvervoer. Er komen steeds meer elektrische vrachtwagens, waarvan de prijzen zullen dalen. Ook worden vanaf 2025 in tientallen gemeenten zero-emissiezones ingesteld, waar trucks of busjes die op fossiele brandstoffen rijden niet meer welkom zijn. Volgens Willem Alting van ElaadNL moet juist rond die zero-emissiezones snel worden gestart met de uitbreiding van het energienet. "Alleen zo kunnen netbeheerders bijdragen aan het goed functioneren van de ZE-zones."

Onzekerheden

De onderzoekers wijzen op grote onzekerheden voor zowel ondernemers als netbeheerders. Voor ondernemers die een overstap op elektrische trucks overwegen is nu nog onduidelijk of er over enkele jaren wel genoeg netcapaciteit zal zijn om die voertuigen op te laden.

Voor netbeheerders geldt het omgekeerde: die weten niet precies hoeveel vraag ze kunnen verwachten. Ze hebben "onvoldoende zekerheid om investeringen met maatschappelijk geld te verantwoorden en wachten met netuitbreidingen".

In 2025 zijn volgens ElaadNL zo'n 1500 laadpunten voor goederenvervoer nodig. Dat aantal stijgt in 2035 naar maar liefst 48.000. Dan zal er bijna 3000 MW aan laadvermogen nodig zijn, net zoveel vermogen als 2,5 miljoen huishoudens tegelijk gebruiken. Dat het stroomnet dit moet kunnen opvangen noemen de onderzoekers "een grote opgave waarvan de kosten in de miljarden lopen en doorlooptijden van 10 tot 15 jaar te verwachten zijn". 

Laadpleinen en nieuwe aansluitingen

In het rapport pleiten ze voor een betere samenwerking tussen bedrijven, netbeheerders en gemeenten. De gemeenten zouden alvast locaties voor laadpleinen kunnen aanwijzen, waar netbeheerders vervolgens aan de slag kunnen met de nodige verzwaringen. Gemeenten kunnen volgens ElaadNL ook alvast 'een fonds oprichten voor voorfinanciering van de netaansluitingen'.

Sommige bedrijven hebben een nieuwe aansluiting vanaf het middenspanningsnet nodig. Een uitbreiding van het middenspanningsnet neemt tussen 2,5 en 5 jaar in beslag. Vervoerders doen er dan ook verstandig aan om nu alvast aan te geven waar ze de komende jaren behoefte aan zullen hebben, zeggen de onderzoekers. "Nu starten met een gezamenlijk actieplan is essentieel voor een tijdige transitie naar elektrisch goederenvervoer."