©NASA

nasa OSIRIS-Rex bennu capsule asteroide landing wetenschap

Vreugde bij NASA: buitenaardse bodemmonsters van 4,5 miljard jaar oud geland

24 september 2023 om 17:24
Laatste update: 24 september 2023 om 17:50

Vanmiddag is een pakketje met bodemmonsters van de planetoïde Bennu in de Amerikaanse staat Utah geland. Het 'cadeautje uit de ruimte' bevat materiaal dat mogelijk 4,5 miljard jaar oud is en dat wetenschappers veel kan bijleren over het ontstaan van het zonnestelsel. Volgens het Amerikaanse ruimteagentschap NASA is de capsule veilig geland.

Na een missie van zeven jaar landde zondagmiddag een capsule met materiaal van een 4,5 miljard jaar oude planetoïde op aarde. Het pakketje kwam om 16.45 uur de atmosfeer binnen met een snelheid van ruim 40.000 kilometer per uur, waarna die snel werd afgeremd door de dampkring. Rond 16.48 uur opende de parachute, waarna de capsule enkele minuten later neerkwam in de woestijn van Utah. Kort daarna werd de capsule gelocaliseerd en begonnen NASA-medewerkers met een inspectie. Ze stelden vast dat de capsule intact was gebleven bij de landing.

OSIRIS-Rex

Het materiaal werd verzameld als onderdeel van de OSIRIS-Rex-missie, die in 2016 werd gelanceerd door NASA. In 2020 kwam de missie aan bij de planetoïde Bennu, die zich toen op zo’n 330 miljoen kilometer van de aarde bevond. Bennu is een ruimterots met een diameter van zo’n 500 meter en is wellicht bijna even oud als het zonnestelsel, zo’n 4,5 miljard jaar.



Een NASA-medewerker arriveert bij de capsule.

Overvol pakketje

OSIRIS-Rex verzamelde in 2020 waarschijnlijk zo’n 250 gram materiaal van Bennu, tijdens een landing die slechts een paar seconden duurde. Dat is meer dan aanvankelijk werd gepland. Dat komt doordat de oppervlakte van de planetoïde niet zo hard was als aanvankelijk werd berekend. Het pakketje zat na de landing zelfs overvol. Een deel van het verzamelde materiaal ging toen verloren. 

Nog nooit werd zo’n grote hoeveelheid materiaal van een planetoïde verzameld. In 2010 en 2020 slaagde het Japanse ruimteagentschap JAXA er al in om twee monsters terug naar de aarde te brengen tijdens de missies Hayabusa-1 en -2. Toen werd respectievelijk minder dan 1 en 5,4 gram ruimtepuin naar de aarde getransporteerd.

Waarom Bennu?

Er zijn een aantal redenen waarom NASA Bennu koos om materiaal terug te brengen. De planetoïde draait in een baan rond de zon die aansluit bij die van de aarde en bevindt zich ook niet te ver. Ook werd een ruimterots gekozen die niet te klein is en die relatief traag rond zijn eigen as draait.

Voor wetenschappers is Bennu bovendien interessant, omdat er zich grote hoeveelheden koolstof bevinden. Dat materiaal is van essentieel belang om leven op planeten zoals de aarde mogelijk te maken. In de vroege periode van het zonnestelsel werd de aarde wellicht gebombardeerd met talloze planetoïden zoals Bennu. Mogelijk heeft dat genoeg koolstof en andere materialen naar onze planeet gebracht die het leven mogelijk maken.

Meer info op 11 oktober

Nu de monsters veilig op aarde zijn geland, worden ze door NASA naar een militaire basis in Utah gebracht. Vanaf daar worden ze naar NASA’s Johnson Space Center in Texas gebracht. Binnen enkele weken, op 11 oktober, zal het ruimteagentschap meer bekend maken over de stalen. 

Intussen vliegt de missie verder naar de planetoïde Apophis, die zich momenteel zeer ver, maar in 2029 tot op zo’n 30.000 kilometer van de aarde zal komen. Dat is op astronomische schaal een schampschot. De missie zal de ruimterots met een diameter van zo’n 200 meter bestuderen en zal er na 2029 nog anderhalf jaar rond draaien.

Lees meer nieuws over wetenschap.