Bright 25 van 2010

De belangrijkste trends, gadgets en innovaties van het jaar.

25 :: Swypen
Het invoeren van berichten op mobiele telefoons was lang het domein van T9 en de numerieke toetsen. De komst van de smartphone gaf ons de beschikking over een volledig qwerty-toetsenbord. In 2007 introduceerde de iPhone het touchscreen. Het soft keyboard is niet de sterkste feature van het toestel. Het went wel maar snel tikken lukt weinigen. En toen was daar swypen, letterlijk een mix van typen en swipen, vooral omarmd door Samsung op zijn Galaxy S Androidsmartphone. Je glijdt op het touchscreen van de eerste naar de laatste letter en laat los om het einde van een woord te markeren. Het is even wennen maar werkt verrassend goed.

24 :: Windows Phone 7
Microsoft was eigenlijk al afgeschreven op het mobiele-telefonietoneel, maar wist toch te imponeren met zijn nieuwe touch-based besturingssysteem Windows Phone 7 waarvan de interface wordt gekenmerkt door tegels en heldere grote typografie. De kans dat het de voorsprong van Apple met iOS en Google’s Android nog kan inhalen is niet groot, maar Micorosft geeft zich nog niet gewonnen.

23 :: Der Untergang
De YouTube-meme van 2010 is wat ons betreft de bunkerscène uit de Duitse speelfilm Der Untergang van Olivier Hirschbiegel, waarin Hitler inziet dat de strijd om Berlijn verloren is en zijn generaals nog één keer afblaft. Talloze parodieën zijn er met de scène gemaakt, waarin bijvoorbeeld wordt gereageerd op de komst van de iPad of op de zoveelste plannen van Buma/Stemra. Hirschbiegel was gecharmeerd van de video's – 'je kunt geen beter compliment krijgen als regisseur' – maar zijn filmmaatschappij liet helaas veel filmpjes verwijderen.

22 :: HTML5
HTML, de opmaaktaal van webpagina’s, is terug van weggeweest met de komst van de iPad en met name Apple’s volharding om geen geheugenslurpend Flash te ondersteunen op mobiele apparaten. De jongste versie, HTML5, werd door Apple naar voren geschoven als alternatief, met een loopgravenoorlog tussen Flash-uitbater Adobe en Apple tot gevolg. Menig nieuwsuitgever zag er echter ook de oplossing in om één omgeving te creëren die op elke smartphone en tablet werkt. Geen aparte apps maken voor iPhone, iPad, Android, Blackberry en noem maar op, nee, slechts één 'web app'. Helemaal soepel werkt het nog niet, maar dat gaat vast komen.

21 :: Parrot AR.Drone
De gadget van het jaar. (NB: gadget als in nutteloos hebbeding.) Het gaat om de AR.Drone van Parrot, de Ferrari onder de speelgoedhelikopters. Op afstand bestuurbaar op een iPhone. Waarnaar de quadricopter live beelden terugstuurt via zijn on-board cameraatjes zodat je ook uit het zicht kunt vliegen. De oplaadbare batterijen gaan maar tien minuten mee maar toch. Voor driehonderd euro ga je er waarschijnlijk toch wel drie keer mee vliegen, voordat ie in de kast belandt.

20 :: Google Buzz
Google heeft op de groei van Android na bepaald geen topjaar achter de rug. De eind vorig jaar met veel hype gelanceerde dienst Wave – tja, wat was het eigenlijk? – stierf een vroege dood deze zomer. Streetview kreeg steeds meer kritiek van privacyvoorvechters, vooral in Duitsland. En na Google's mislukte poging om Twitter over te nemen en zijn portfolio uit te breiden met realtime search, introduceerde het Twitter-kloon Buzz, gekoppeld aan Gmail. De introductie ging gepaard met een privacyblunder en het gebruik van Buzz is vooralsnog marginaal.

19 :: Air Video
De app van het jaar. Want hoe lang zitten we nou al te wachten op een mediadoos of een app die ons heel eenvoudig overal waar we willen onze (gedownloade) video's laat bekijken, desgewenst met ondertiteling? Vergeet Apple TV, vergeet Boxee, de app Air Video is wat je zoekt. Eén nadeel: het werkt vooralsnog alleen op iPhones en iPads. Maar we durven te wedden dat er komend jaar een versie voor internet-tv's komt. Althans, dat hopen we.

18 :: Angry Birds
We konden kiezen uit legio topgames dit jaar: Red Dead Redemption, Battlefield: Bad Company 2, Super Mario Galaxy 2, Mass Effect 2, Halo Reach, Starcraft II, Medal of Honor, Gran Turismo 5, Minecraft en Call of Duty: BlackOps. Een game stak er echter bovenuit: Angry Birds. Het platformspelletje voor de iPhone, iPad en inmiddels ook Android smartphones steekt eenvoudig in elkaar. Je schiet vogels met verschillende capaciteiten af op stellages waarin varkens zich schuilhouden die hun eieren hebben gestolen. Maar liefst 36 miljoen keer is het spel gedownload, inclusief de Halloweeneditie maar exclusief de kersteditie. Een versie voor Xbox, Playstation en Wii is in ontwikkeling.

17 :: Malaise bij Nokia
Drie jaar na de komst van de iPhone en Android in 2008 is Nokia de klap van de nieuwe generatie touchscreen- smartphones nog steeds niet te boven. Nokia verkoopt weliswaar de meeste mobieltjes, maar is de aansluiting op de lucratievere smartphonemarkt compleet kwijt en is bovendien veel fans kwijtgeraakt. Ook het recent geïntroduceerde vlaggenschip, de N8, verandert daar niks aan. De CEO van Nokia, Olli-Pekka Kallasvuo, moest opstappen en is vervangen door een voormalig Microsoft executive. Dan weet je dat de crisis ernstig is.

16 :: Wikileaks.org
Klokkenluider zijn maakt je weinig geliefd. Julian Assange is eigenlijk sinds de grote doorbraak van WikiLeaks in april dit jaar, met de video waarin is te zien hoe Amerikaanse soldaten vanuit een Apache-helikopter in Bagdad onschuldige burgers en een journalist neermaaien, op de vlucht. Geheime stukken over de oorlog in Irak en daarna Afghanistan, de zogeheten Warlogs, volgden. En heel recent is vertrouwelijke correspondentie tussen de Amerikaanse regering en haar diplomaten buitengehangen. De VS noemen de publicaties roekeloos en gevaarlijk. Zie ook ons uitgebreide portret in Bright #37 van de site en zijn hoofdredacteur.

15 :: Old Spice
De viral van het jaar is een tv-commercial voor het Amerikaanse mannenverzorgingsmerk Old Spice. The Man Your Man Could Smell Like toont acteur en voormalig footballspeler Isaiah Mustafa die een monoloog afsteekt terwijl hij, superdude die hij is, van een badkamer met slechts een handdoek om overstapt op een boot waar twee gewilde kaartjes in een schelp in zijn hand veranderen in diamanten en hij opeens op een paard zit. Reclamebureau Wieden+Kenndy won er in juni de Grand Prix voor in Cannes. De clip kent twee sequels en een serie video's speciaal gemaakt voor YouTube, waarin Mustafa reageert op bloggers en twitteraars. Swan dive!

14 :: Iris van Herpen
Pas afgestudeerd aan de Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving namen wij mode-ontwerpster Iris van Herpen in 2006 op in onze talentenjacht Bright Creative Class dat jaar. Ze zou nog vaak langskomen in ons magazine en op onze site met vernuftige ontwerpen en gedurfd materiaalgebruik. Onlangs nog maakte ze een prachtige jurk gemaakt met 3d-printing. Dit jaar kwam de erkenning voor haar talent uit brede hoek. De 26-jarige won de Rado Young Designer Award tijdens de Dutch Design Awards en was de grand winner tijdens de Dutch Fashion Awards vorige maand. Dik verdiend ook.

13 :: Microcamera
Olympus brak het segment tussen de digitale spiegelreflexcamera en compactcamera vorig jaar al open met de Pen EP-1. Panasonic deed ook mee en dit jaar mengde Sony zich in de strijd met de NEX-5 en ook Samsung. De nieuwe tussenvorm – klein als een compactcamera en toch bijna zulke goede foto’s als dSLR’s – blijkt een gat in de markt. De categorie heeft eindelijk ook een naam gekregen: microcamera. Geen spiegel, wel een grote sensor en verwisselbare lensen.

12 :: Lost
En toen was het afgelopen na zes seizoenen. We zullen ze missen, de cast van Lost. Sure, het verhaal leek zich soms te vergalloperen in zijn plotkronkels. In seizoen drie (op Hydra-eiland) waren de schrijvers zelf de weg een beetje kwijt, veel kijkers haakten af, maar gelukkig herpakten de schrijvers zich. Lost was vernieuwend televisiedrama, zoals Twin Peaks dat ook was in zijn tijd: mysterieus, gelaagd, uitdagend. De dubbele slotaflevering in mei liet sommige van de vele vragen over het eiland en de betekenis van het alles onbeantwoord en vulde andere in met de verwachte religieuze ondertoon. De reis was belangrijker dan de bestemming.

11 :: 3DTV
HDTV-toestellen arriveerden in 2006 in de winkels en vorig jaar kwam het zenderaanbod pas op een acceptabel niveau toen ook de Nederlandse commerciële omroepen in highdef gingen uitzenden. Geïnspireerd door het bioscoopsucces van de 3d-uitvoering van Avatar eind 2009 zetten de grote consumentenelektronicamakers, Sony voorop en Philips opvallend achterop, dit jaar zwaar in op 3d voor het kleine scherm. 3d-zenders bestaan nog niet, de toestellen moeten het hebben van games en films op Blu-rays discs. Wij vermoeden dat het bij 3d langer gaat duren voordat de inhoud de technologie bijhaalt.

10 :: Spotify
De streaming cloud-tegenhanger van iTunes arriveerde dit jaar in Nederland. Waarom zou je nog muziek downloaden als je voor vijf euro per maand onbeperkt naar meer muziek kunt luisteren dan je in één leven kunt aanhoren? Ook knap: het streamen verloopt nog even soepel als toen Spotify net begon. Voor tien euro in de maand maak en deel je afspeellijsten en kun je ook op je mobiel bij Spotify terecht.

9 :: Nicolas Carr
Eén van de meestbesproken ideeën dit jaar kwam uit het toetsenbord van de Amerikaanse schrijver Nicolas Carr. Voor het magazine The Atlantic schreef hij in 2008 het artikel 'Is Google making us stupid? What the internet is doing to our brain' dat hij dit jaar uitbouwde tot het boek The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains. De kern van zijn verhaal is dat de manier waarop internet werkt van invloed is op de neurale netwerken in onze hersenen. Lees: ons brein wordt steeds beter in snelle informatie-opname, in oppervlakkig browsen, in afleiding eigenlijk. 'We are evolving from cultivators of personal knowledge into hunters and gatherers in the electronic data forest.'

8 :: Motion gaming
We maakten in 2006 al kennis met motion gaming via de Nintendo Wii. We stonden te zweten voor de tv tijdens een potje tennis met Wii Play of aerobic met Wii Fit. Totdat we merkten dat de wilde uithalen, waarbij menig meubel en tegenspeler in het heetst van de strijd sneuvelde, eigenlijk niet veel uitmaakten. Je kon net zo goed gehurkt op de bank zitten en laffe tikjes uitdelen uit de pols. Sony verfijnde de techniek dit jaar met Move voor de Playstation en Microsoft ging met Kinect nog een stap verder: een joystick of remote is niet meer nodig, de spelcomputer kijkt naar wat je lichaam en ledematen doen. De games zijn nog wat braaf maar de technologie is veelbelovend.

7 :: Inception
De film van het jaar. Na het succes van The Dark Knight, vermeld in de Bright 25 van 2008, kreeg Christopher Nolan in Hollywood carte blanche. Het resultaat was een scifithriller over een dief die bedrijfgeheimen kan stelen door in te breken in iemands dromen. Of er ideeën te planten die voor zijn opdrachtgever voordelig zijn. Inception is zo’n film die maar eens in de zoveel tijd voorbij komt. Een meesterwerk dat je voorstellingsvermogen in een rollercoaster plaatst en bij de start een teug poppers onder je neus houdt. Zie ook het hoofdartikel '21st Century Scifi' in Bright #37 voor de beste sciencefiction van de 21e eeuw en meer over Inception.

6 :: HTC Legend
De smartphone die Android voor het eerst aantrekkelijk maakte voor het grotere publiek was vorig jaar de HTC Hero. Daar ging HTC dit jaar nog eens overheen met de HTC Legend. De HTC Desire was het zwaargewicht dit jaar, maar onze voorkeur gaat uit naar de aluminium Legend. Aantrekkelijke dingen werken immers beter.

5 :: 3d-printing
We schreven in 2008 voor het eerst over 3d-printing en de revolutie die de technologie in petto heeft, namelijk dat de consument ook producent kan worden. Dat deden we dit jaar opnieuw naar aanleiding van nieuwe mijlpalen. 3d-printers die onder de prijsgrens van duizend dollar doken (Makerbot). Beschermhoesjes voor smartphones die in online winkels opdoken (Fresh Fiber). En 3d-printing copyshops waar kleine producenten een fraai assortiment bijzondere producten opbouwen (Shapeways). Wordt vervolgd.

4 :: Antennagate
Ondanks de commerciële successen zal Apple de iPhone 4 waarschijnlijk snel willen vergeten. Het toestel is dit jaar geteisterd door blunders en tegenslag. Allereerst lekte er ondanks het belachelijk strenge nondisclosurebeleid van Apple een protoype uit via een medewerker. Na de introductie in juli bleek vervolgens dat de antennes van de iPhone 4, die zo mooi rondom de body van het toestel zijn geplaatst, gevoelig zijn voor een al te ferme grip, waardoor ontvangstverlies kon optreden. Ook bleek de proximity sensor die het scherm dimt als je het toestel naar je wang brengt tijdens bellen, niet goed te functioneren waardoor je tijdens gesprekken plots ophing of mensen in de wacht zette. En dan is er nog de witte iPhone 4. Al diverse keren uitgesteld en nog steeds niet leverbaar.

3 :: Mobiel internet
Twee trends beheersten de discussies over de toekomst van internet dit jaar. De één is dat het web dood zou zijn, weggedrukt door diensten die weliswaar van internet gebruikmaken maar het web links laten liggen, zoals Skype, Netflix, Xbox Live en de vele mobiele apps. Wij zien het web eerlijk gezegd nog niet zo snel verdwijnen en zagen meer heil in de constatering dat mobiel internet sterk in opkomst is en naar verwachting het 'desktopgebruik' de komende jaren zal gaan overtreffen. Dat ondervonden wij zelf ook. De Bright iPhone-app is dit jaar onze site in pageviews voorbijgestreefd.

2 :: Facebook
Het grootste sociale netwerk ter wereld was al eerder slecht in het nieuws gekomen met het oprekken van privacy-instellingen, maar in april was voor velen de maat vol. Toen werden je foto’s en wall posts toegevoegd aan het rijtje profielinformatie dat voortaan standaard met de buitenwereld (lees: adverteerders) werd gedeeld, in plaats van alleen met je Facebook-contacten. Alle commotie maakte echter vooral duidelijk hoe groot de invoed van Facebook is geworden op internet. Met 500 miljoen gebruikers is het zogeheten netwerkeffect in hyperdrive. Met de aandacht voor de site kwam ook het verhaal van oprichter Mark Zuckerberg naar boven drijven, een Shakespeariaans drama vol wraak, verraad, succes, nijd en seks. Een verfilming liet dan ook niet lang op zich wachten. Een hele verdienstelijke verfilming bovendien, The Social Network van David Fincher is één van de beste films van het jaar.

1 :: iPad
2010 is het jaar van de iPad. De tablet van Apple houdt het midden tussen een laptop en een smartphone. Velen twijfelden of daartussen überhaupt een gat in de markt zat. Inmiddels niet meer. De iPad heeft in zijn eentje een nieuwe productcategorie leven in geblazen. Een ultiem mobiel apparaat waarop je 'internet in je handen hebt' en dat uitblinkt in tal van toepassingen, waardoor je laptop een werkpaard is geworden en je smartphone de all-round afstandsbediening die het al was. Het gebruik van de iPad telt een veelvoud aan functies. Van speelmaatje op het toilet tot slaapmuts in bed. Eén die weinigen hadden voorspeld is als tweede scherm voor bij de tv, waar de NOS handig op inspeelde tijdens het WK. Eén waar velen op hopen is als reddende engel voor kranten- en tijdschriftuitgevers. Want het amateurtoneel dat op het web alle ruimte heeft, is op de iPad voorbij. Het is een prachtig apparaat met een heerlijk scherm en prima audio dat om hoogstaande inhoud vraagt. Waar we best voor willen betalen. Nou alleen de Bright iPad-app nog. (Hij is onderweg, echt!) De iPad dus op nummer 1. We gaan er nog veel plezier aan beleven.

Terug in de tijd

Dit jaar maken we voor de zesde keer de Bright 25. Dit zijn de hoogtepunten van afgelopen jaren.

Bright 25 van 2009
1. Apps
2. Twitter
3. E-books

Bright 25 van 2008
1. Asus EEE PC
2. Apple iPhone 3G
3. Flip Video

Bright 25 van 2007
1. Apple iPhone
2. Google Docs
3. Nokia N95

Bright 25 van 2006
1. YouTube
2. Sony Ericsson K800i
3. The Inconvenient Truth

Bright 25 van 2005
1. Flickr
2. Apple iPod
3. Palm Treo 650

Illustratie door Machiel Pleijsier