Intel kiest Duitse stad voor chipfabrieken: 'Nederland viel af'
Chipmaker Intel steekt 17 miljard euro in twee chipfabrieken in het Duitse Maagdenburg. Daar komen waarschijnlijk nog miljarden aan subsidies bij van Duitsland en de EU, dat de Europese chipproductie fors wil vergroten. Nederland was ook 'onderdeel van het keuzeproces', maar viel af.
"We hebben in veel Europese landen gesprekken gevoerd. Ook in Nederland", vertelt Maurits Tichelman, EMEA Territory Manager bij Intel. Waarom Nederland afviel wil hij niet zeggen, maar volgens Tichelman voldoet Maagdenburg, de hoofdstad van de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt, het beste aan de 'operationele eisen'. "Mede gezien de grootte van het land, de beschikbaarheid van 100 procent duurzame energie en de ligging, die niet te dicht bij een luchthaven of spoorlijnen mag zijn."
Naast de miljarden die de Amerikaanse chipreus zelf investeert, zou de Duitse overheid miljarden euro’s aan staatssteun hebben toegezegd. Zonder subsidies is de chipproductie in Europa te duur, erkent Tichelman. De kostenverschillen met Aziatische landen zijn volgens hem "tussen 30 en 50 procent". De gesprekken die Intel over subsidies voert met zowel de Europese Commissie als meerdere EU-lidstaten zijn volgens Tichelman 'in vergevorderde stadia'.
Intels totale investering in Europa is 33 miljard euro, wat kan oplopen naar 80 miljard. Naast het complex in Maagdenburg besteedt Intel ook 12 miljard aan de uitbreiding van zijn bestaande fabriek in Ierland. Verder wil het 4,5 miljard uittrekken voor een Italiaanse fabriek, hoewel de onderhandelingen daarover nog niet zijn afgerond. Bovendien zet het bedrijf een Europees R&D-center in Frankrijk op.
European Chips Act
Europa is nu voor chips nog erg afhankelijk van de VS, Taiwan en Zuid-Korea. De Europese Commissie presenteerde daarom onlangs een plan om de EU-chipproductie van de huidige 8 procent naar 20 procent in 2030 te krijgen. Voor de European Chips Act is 43 miljard euro vrijgemaakt.
Ook een van Intels grote concurrenten, het Taiwanese TSMC, overweegt een extra fabriek in Europa te bouwen. Brussel heeft daarnaast het Zuid-Koreaanse Samsung gepolst. In 2023 moet de bouw van de chipfabrieken in Maagdenburg starten, waarna in 2027 de eerste chips van de band rollen.
Chips voor de auto-industrie
Van alle EU-landen is er in Duitsland de meeste vraag naar chips vanwege de grote auto-industrie. Juist de autosector werd door de wereldwijde chiptekorten na de start van de coronapandemie het hardst geraakt. "Maar het is niet zo dat we vooral voor deze Duitse locatie hebben gekozen vanwege de fabrieken van automerken elders in Duitsland", zegt Tichelman.
Bij de chiptekorten in de auto-industrie gaat het vooral om wat oudere chips. Dat soort chips gaan de nieuwe fabrieken in Maagdenburg echter niet produceren. "Het gaat om chips met de nieuwste generatie chiptechnologie. Daar werken we onder andere samen met ASML aan. De auto-industrie ontwikkelt zich snel en de behoefte zal tegen die tijd anders zijn dan nu."
Het Nederlandse ASML levert de nieuwe EUV-chipmachines aan Intel, maar het is ook leverancier van diens concurrenten TSMC en Samsung. Voor de oudere chips richt Intel zich op zijn complex in Ierland en de overname van het bedrijf Tower Semiconductor.
Ook voor anderen produceren
De fabrieken in Maagdenburg gaan overigens niet alleen Intel-chips maken. Het wordt een zogeheten foundry: een open productielijn waar ook andere chipfabrikanten hun ontwerpen kunnen laten produceren, wat een vereiste van de Europese Commissie was.
Nederland speelt voor Intel wel een belangrijke logistieke rol, zegt Tichelman. "We hebben ons Europese distributiecentrum hier in Amsterdam."
Gevolgen oorlog voor grondstoffen
De impact van de oorlog in Oekraïne is momenteel een groot vraagteken voor chipfabrikanten, ook voor Intel. Meerdere belangrijke grondstoffen voor de chipproductie, zoals neon en palladium, komen uit Oekraïne en Rusland. Wat de gevolgen voor Intels plannen zijn, is volgens de topman nog 'heel moeilijk te zeggen'.