© Len Maessen
Getest: Steam Deck is een fijne game-pc om mee te nemen
Valve, de eigenaar van de grote gamewebwinkel Steam, heeft een eigen handheld gaming-pc uitgebracht. Is de Steam Deck zo fijn als hij lijkt?
Hij past makkelijk in de handbagage en kan een flinke greep uit de honderden games in mijn Steam-bibliotheek draaien: de nieuwe handheld Steam Deck bleek vorige maand ideaal voor een lange tussenstop op een verder bijzonder saai Duits vliegveld. Tenminste, zolang er een stopcontact binnen handbereik was. De spelcomputer van game-uitgever Valve is de draagbare desktop-gaming pc van mijn dromen, maar lang houdt hij het niet uit op de accu - en voordat hij alles dat ik heb kán spelen, zijn we nog een jaartje verder.
Toen de uitbater van gamewinkel Steam vorig jaar de mooie zwarte, futuristisch handheld aankondigde, leek hij nog bijna te mooi om waar te zijn. De eerste exemplaren van het apparaat waren in de voorverkoop razendsnel uitverkocht. Nu druppelt de Deck mondjesmaat bij gamers binnen, en is het tijd voor de vraag - maakt de handheld de beloften waar?
Met een gewicht van 669 gram is de Deck geen kleine jongen, zeker niet als je de veel kleinere en lichtere Nintendo Switch gewend bent. Toch raakte ik daar verrassend snel gewend aan. Je moet hem alleen niet lang ver boven je hoofd willen vasthouden.
Heb je de Deck aan beide kanten vast, dan bereik je met je vingers gemakkelijk zowel de sticks als de twee touchpads aan beide kanten. Hij ligt stevig in de hand, al had de handheld niet veel breder moeten zijn dan de 30 cm die het apparaat nu telt. De handheld is 11,7 bij 4,6 inch: iets groter dan de Nintendo Switch met zijn 9,5 bij 4 inch. De resolutie van het 7-inch-scherm komt maximaal tot 1280 x 800 pixels, met een verversingssnelheid van 60 Hz - standaard voor pc-gaming, maar niet echt spannend.
Eigenlijk een Linux-pc
De Steam Deck is in feite een draagbare Linux-computer. In de gewone gamemodus zul je daar betrekkelijk weinig van merken. Het besturingssysteem toont zich in deze modus vooral een duidelijk versimpelde versie van de Steam-winkelervaring.
Dat maakt de ervaring bijzonder prettig en frictieloos, want alles spreekt voor zich. Je zoekt games uit in je bibliotheek, installeert ze, en start ze vanuit dezelfde omgeving op. Steam geeft netjes per game aan of deze ook daadwerkelijk werkt op de Deck.
Dat kan in het begin nog wel even schrikken zijn. Het aantal games dat officieel is goedgekeurd voor de Deck neemt in rap tempo toe, maar het lijstje ‘Great on Deck’ is op mijn Deck nu nog vrij kort.
Eigen controllerinstellingen
Gelukkig gaat het hier alleen over games die al helemaal door Valve zijn nagekeken en waarvan het bedrijf zeker is dat die werkt op de handheld. In de praktijk zijn veel games gewoon speelbaar. Staan ze niet aangemerkt als 'niet speelbaar', dan is het altijd de moeite waard om het gewoon even te proberen.
Wel moet je opletten dat er een controllerschema beschikbaar is die toetsenbord en muis vertaalt naar de knoppen van de Deck. Standaard kun je een game namelijk niet via de knoppen besturen, al biedt Valve een paar basisschema's die pogen om sommige toetsen naar de knoppen te vertalen. Dit werkt in de praktijk vaak niet erg intuïtief.
Het touchscreen van de Deck is echter volledig functioneel, waardoor je op deze manier met je vinger als muis nog wel een eind komt. Handig is het echter niet.
Helpt het schema van Valve niet én heeft de maker nog niks bedacht voor de knoppen, dan kun je altijd nog kijken of er in de community iets te vinden valt. De besturing van de Deck is gelukkig gebaseerd op Steams eigen controller, waarvoor veel fans al eigen knoppenschema's hebben ontworpen. Ten slotte kun je ook zelf een knoppenschema samenstellen - dat kost wat knutseltijd, maar je kan er je voordeel mee doen.
Sowieso zijn sommige genres gemakkelijker om te zetten van een muis-en-keyboard opstelling naar controller. Voor een bouwgame of een real-time-strategy game is het vaak nog wennen, al zijn ook hier slimme knoppenschema's voor verzonnen. In principe is er voor elke game wel een mouw aan te passen, maar oefenen blijft een must.
Emulators en games streamen
Omdat de Deck meer draagbare pc is dan handheld-spelcomputer, valt alles aan te passen. Dat betekent ook dat je er vaak de online handleiding erbij moet pakken, zeker als je overschakelt uit de gamemodus naar de desktopmodus.
Je haalt zo de spelcomputerhuls van de Deck af en krijgt de Linux-pc voor ogen die je eigenlijk gekocht hebt. Navigeren in deze modus zonder muis of toetsenbord blijft vaak lastig, al heeft Valve de afgelopen maanden verbeteringen aangebracht in het digitale toetsenbord waardoor het nu ook zonder extra hardware te doen valt.
Weet je eenmaal goed de weg, dan is er van alles mogelijk. Er worden al emulators voor oude games gebouwd waarmee je spellen van eerdere spelcomputers op je Deck kan spelen, en Microsoft maakte het recent mogelijk om games via Xbox Game Pass direct naar de Deck te streamen. Helaas kan je alleen geen Game Pass-games downloaden.
Wel blijven er kleine aanpassingsprobleempjes, zoals de lettertypen, die lang niet bij elke game groot genoeg zijn voor het kleinere scherm van de Deck.
Batterij loopt snel leeg
Ik heb het een paar keer meegemaakt dat de Deck écht warm werd in mijn handen. Dat gebeurt niet alleen bij de grote games waar je het verwacht - ook simulatiegame Jurassic World Evolution 2 dreef de hitte flink aan.
Verder is een game als Devil May Cry 5 prima speelbaar, maar je zal dat waarschijnlijk niet snel in de trein doen zonder stopcontact: de batterij loopt binnen enkele uren helemaal leeg. Ook het reactievermogen van de Deck is nét niet helemaal wat je voor zo'n game verwacht. De echte liefhebber zal bovendien wat korzeligheid zien, hoewel de Deck opvallend hoge grafische instellingen trekt.
Voor kleinere games valt de batterijduur mee. Je kan via het instellingenmenu namelijk de kracht van de onderliggende chips danig remmen. In ruil daarvoor krijg je extra tijd terug en je zal indiegames als Rogue Legacy 2 en Rimworld wel zo’n 4 of zelfs 5 uur kunnen spelen.
Maar het went snel
Het valt ook op hoe snel het gebruik van de Deck went. Stoei je in de eerste uren nog met het gevoel dat je je Windows-pc van een afstandje met een houten lepel probeert te bedienen, al snel smelt die onhandigheid weg. Je hebt daar niet eens de vier knoppen achterop de Deck voor nodig, die weliswaar extra input bieden, maar juist in de weg kunnen zitten. Met een iets te enthousiaste beweging van je palm heb je zo’n knop zo ingedrukt.
Alle kleine frustraties nemen namelijk niet weg dat de Steam Deck een ongelofelijk aanstekelijk apparaat is. Lig je op een luie middag op de bank, dan is er geen gemakkelijkere manier om er even een pc-game bij te pakken. Standaard schiet de Deck in stand-by modus als je hem uitzet. Wil je verder waar je de vorige avond gebleven was, dan hoef je dus alleen maar even de startknop in te drukken, waarna je meteen weer verder kan.
Uiteindelijk was de belofte van Valve simpel: een game-pc die je mee kan nemen. Díe belofte lossen ze absoluut in. Onderuitgezakt in een stoel op het vliegveld met een handheld op je schoot 'even' je favoriete games uit je Steam-bibliotheek spelen om een paar uur te verbrassen - het voelt toch een beetje als een fijne droom.
Len Maessen