Russische geheime dienst claimt 'nieuwe iPhone-malware van NSA'

De Russische geheime dienst FSB beweert dat de Amerikaanse inlichtingendienst NSA malware heeft ontwikkeld waarmee in Rusland duizenden iPhones zijn besmet. Onder de doelwitten zouden diplomaten uit NAVO-landen, China, Israël en Syrië zijn. De claim volgt nadat de VS onlangs het geavanceerde spywarenetwerk van de FSB platlegde.

De Russische Federale Veiligheidsdienst (FSB) kwam vandaag met een persbericht over de ontdekking van 'voorheen onbekende' iPhone-malware. De FSB beschuldigt Apple ervan 'nauw samen te werken met inlichtingendiensten, met name de Amerikaanse NSA'.

De iPhone-malware maakt volgens de Russische geheime dienst misbruik van kwetsbaarheden in iOS. Het zou zijn ontdekt tijdens onderzoeken naar de 'beveiliging van de Russische telecom-infrastructuur'. Er bleken duizenden iPhones besmet te zijn. Het ging niet alleen om Russen, maar ook om toestellen van buitenlandse nummers en abonnees met simkaarten die geregistreerd staan bij diplomatieke missies en ambassades in Rusland.

In het persbericht haalt de FSB uit naar Apple. "Het bedrijf biedt de Amerikaanse inlichtingendiensten een breed scala aan mogelijkheden om zowel elke persoon die van belang is voor het Witte Huis, inclusief hun partners in anti-Russische activiteiten, als hun eigen burgers te controleren." 

Reactie Apple 

Apple ontkent de aantijgingen in een reactie aan media. "We hebben nog nooit met een regering samengewerkt om een achterdeur in een Apple-product te plaatsen en zullen dat ook nooit doen." De NSA heeft nog geen reactie gegeven.

Russisch spywarenetwerk platgelegd

De claims van de FSB zijn niet verifiëren doordat de dienst geen details geeft. De Russische autoriteiten, waaronder de FSB, zetten echter zelf ook structureel malware in tegen tegenstanders.

De nieuwe bekendmaking valt niet los te zien van de ontmanteling door de VS van het Russische malwarenetwerk 'Snake'. De FSB gebruikte Snake volgens de Amerikaanse justitie twintig jaar lang om gevoelige documenten te stelen in minstens 50 landen, waaronder meerdere NAVO-landen.

Het ging om computers van regeringen, journalisten en andere doelwitten die voor Rusland interessant zijn. Dankzij een tool die door de Amerikaanse FBI was ontwikkeld werd het Snake-netwerk uit de lucht gehaald. 

Pegasus 

Spionagesoftware wordt niet alleen door overheden ontwikkeld, maar wordt ook door bedrijven verkocht. De beruchtste spyware is Pegasus, gemaakt door het Israëlische bedrijf NSO Group. Die spyware misbruikte eerder onbekende kwetsbaarheden in iOS en kon zo ongemerkt op telefoons van doelwitten worden geïnstalleerd. 

Zo'n besmette smartphone kan bijvoorbeeld bestanden, foto's en locatiegegevens doorsturen. Ook zijn de microfoon en camera constant af te luisteren. Onder meer Apple en WhatsApp klaagden eerder NSO Group aan vanwege Pegasus.

Ook door EU-landen gebruikt

Het gebruik van Pegasus door regeringen en overheden leidde de afgelopen jaren meermaals tot ophef, ook in de EU. Een commissie van het Europees Parlement deed ruim een jaar onderzoek naar Pegasus. De spyware werd volgens de onderzoekers 'systematisch' ingezet door overheden in Polen en Hongarije. Ook waren er zorgen over het gebruik ervan in Griekenland en Spanje.

"Geen enkele regering is tot nu toe echt verantwoordelijk gehouden", zei D66-europarlementariër Sophie In 't Veld, rapporteur van de onderzoekscommissie, vorige maand bij de presentatie van een rapport met aanbevelingen.