Leven er waterbeertjes op de maan?

Vijf jaar geleden probeerden de Israëlische bedrijven SpaceIL and Israel Aerospace Industries om een ombemande maanlanding uit te voeren. Het ruimtevaartuig Beresheet stortte neer op het maanoppervlak. Aan boord bevonden zich waterbeertjes: minuscule diertjes die kunnen overleven in de meest extreme omstandigheden. 

Waterbeertjes zijn zeer robuuste dieren en kunnen worden gevonden in diverse habitats over de hele wereld, variërend van de diepten van oceanen tot de toppen van bergen. Ze zijn vooral bekend vanwege hun vermogen om extreme omgevingsomstandigheden te overleven, zoals intense hitte, kou, druk en straling.

Uiterlijk variëren waterbeertjes in grootte, maar ze zijn over het algemeen slechts enkele honderden micrometers lang. Ze hebben een gedrongen lichaam met acht poten die eindigen in klauwachtige structuren. Ondanks hun kleine formaat zijn waterbeertjes complexe organismen met een volledig spijsverteringsstelsel, zenuwstelsel en voortplantingsorganen.

Een van de meest fascinerende eigenschappen van waterbeertjes is hun vermogen tot cryptobiose, waarbij ze hun metabolisme kunnen vertragen tot bijna nul en in een staat van extreme droogte kunnen overleven. In deze toestand kunnen waterbeertjes jarenlang blijven, waardoor ze de meest extreme omstandigheden kunnen doorstaan. Als de omstandigheden weer gunstig worden, kunnen ze terugkeren naar hun normale actieve staat. 

Kunnen ze op de maan overleven?

Maar is het mogelijk dat de beestjes nog altijd op het maanoppervlak overleven? Dat probeerde Science Alert te berekenen. Uit experimenten blijkt dat waterbeertjes botsingen aan snelheden tot wel 2.600 kilometer per uur kunnen overleven. Ter vergelijking: de Beresheet stortte neer op het maanoppervlak met een snelheid van zo’n 500 kilometer per uur. Elk ‘normaal’ dier zou zo’n impact niet kunnen overleven, maar waterbeertjes dus wel. Ook tegen de straling waar de maan aan wordt blootgesteld, zijn de dieren bestand. 

De impact en de straling overleven is één ding en klinkt positief. De kans dat de diertjes op lange termijn op de maan kunnen overleven, is echter klein. Zelfs wanneer de waterbeertjes erin slagen om zichzelf uit te drogen, moeten ze nog altijd kampen met de extreme temperaturen op de maan, die variëren van -170 graden Celsius tijdens de nacht tot 120 graden Celsius overdag. Hoewel de diertjes enkele minuten lang kunnen overleven bij temperaturen tot 150 graden, is een langdurige blootstelling aan temperaturen boven het kookpunt fataal voor waterbeertjes.

Zelfs als de dieren erin zouden slagen om de temperaturen op de maan te trotseren, zouden ze nooit uit hun cryptobiotische staat kunnen komen. Daarvoor is immers water en zuurstof nodig. Tijdens cryptobiose kunnen waterbeertjes zich niet voortbewegen of voortplanten. De kans dat de maan gekoloniseerd wordt door waterbeertjes is dus zo goed als onbestaande, concludeert Science Alert. 

Meer over ruimtevaart en download de Bright-app, nu ook voor Android, en natuurlijk voor iOS.