© NASA/James M Blair

Bright 25 van 2022: cryptocrash, maanmissie en snellere wifi

NASA-ruimteschip Orion landde na de maanmissie van 25 dagen.

Bright 25 van 2022

Bright 25 van 2022: cryptocrash, maanmissie en snellere wifi

21-12-2022 06:00 Laatste update: 19:56

Al sinds 2005 maakt Bright eind december de balans van het tech-jaar op in de Bright 25. Vandaag trappen we af met de nummers 21 tot en met 25. Met onder andere: het einde van de hype rond crypto's en NFT's, de maanmissie Artemis en de nieuwe generatie WiFi.

25. Bright op Banden

We beginnen de Bright 25 met een shameless plug. Bright vierde dit jaar drie mijlpalen: 300.000 abonnees op ons YouTube-kanaal, 50.000 luistersessies per maand voor de Bright Podcast en het eerste seizoen van Bright op Banden. Ons nieuwe tv-programma was dit najaar te zien op RTL Z en RTL 7 en is terug te kijken op Videoland en BrightopBanden.nl. Presentatoren Bram, David en Rutger gingen all-out over vernieuwend vervoer. Van opgevoerde e-bikes die in Oekraïne dienst doen als geruisloze mobiele eenheid tot de opkomst van micro-cars en een heuse Elfstepjestocht.

24. Terug naar de maan

We gaan weer terug naar de maan. Na 50 jaar gaat de mensheid het eindelijk weer proberen met de maanmissie Artemis. Na meerdere keren te zijn uitgesteld, lanceerde NASA op 16 november succesvol de onbemande Artemis 1-missie. Ruimteschip Orion vloog, met een 'bemanning' van drie poppen aan boord, naar de maan en landde op 11 december weer op aarde. De poppen waren uitgerust met sensoren en meetapparatuur. Volgens de NASA deed Orion het beter dan verwacht.

Deze eerste missie maakte de weg vrij om over een paar jaar weer astronauten op de maan rond te laten lopen. Er zit ook een Nederlands tintje aan. Het voorste deel waar de astronauten zitten is gemaakt door de Amerikanen, maar het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door de ESA ontwikkeld. De zonnepanelen die de elektriciteit opwekken, komen uit Leiden. 

23. Snellere WiFi

We zagen dit jaar de introductie van Matter 1.0, de standaard voor smart homes, maar bij het protocol voor draadloos internet, WiFi, zijn we inmiddels al bij versie 6E. Die E staat voor Extension en slaat op de derde band die is toegevoegd: naast 2,4 GHz en 5 GHz ook 6 GHz. Dat levert twee keer bandbreedte op waarmee we in de nabije toekomst met gemak een 8K-stream binnentrekken. Om van WiFi 6E gebruik te kunnen maken moet je WiFi-router geschikt zijn. Netgear beet de spits af met zijn Orbi 9-serie. Die is vrij prijzig, maar Google kwam met de nieuwe Nest WiFi Pro met een goedkopere optie. Daarnaast moet je smartphone, laptop of tablet ook geschikt zijn voor WiFi 6E. Dat zijn vooralsnog alleen de duurdere modellen, met Apple als opvallende afwezige.

22. Crypto-crash 

Duizenden euro's betalen voor een plaatje van een verveelde aap? Vorig jaar leek dat even normaal te worden bij de opkomst van NFT's. Net als al je spaargeld in een vage cryptomunt stoppen. Maar in 2022 kwam er een einde aan de hypes rond crypto's en NFT's.

Zo stortte de crypto-handelsplaats FTX in elkaar. FTX gokte met geld van gebruikers, raakte zo miljarden kwijt en ging failliet. De oprichter werd opgepakt op de Bahama's. Het verhaal is nog in ontwikkeling maar het belooft een spannende film à la the Big Short te worden.

NFT's vormden ook zo'n opgeblazen markt. Beroemdheden deden eraan mee door peperdure NFT's te promoten, omdat die zogenaamd nog veel meer waard zouden worden, maar dat bleek een illusie. Meerdere celebs die NFT's plugden, onder wie Justin Bieber, Madonna en Jimmy Fallon, werd aangeklaagd wegens 'oplichting'.

De technologie achter de geldklopperij kan nog steeds wel boeiend zijn. Want er is wat te zeggen voor een NFT als eigendomsbewijs van een digitaal voorwerp. En een betaalmiddel zonder banken, dat klinkt ook niet slecht, maar dan graag wel wat stabieler, simpeler, minder fraudegevoelig en niet zo milieuonvriendelijk.

21. Geen mega-datacenters in de polder

Jarenlang verwelkomde ons land techreuzen die grote datacenters wilden vestigen met open armen. Daar kwam dit jaar een einde aan na een storm van kritiek op Meta’s plannen om in Zeewolde een gigantisch datacenter te bouwen. De landelijke politiek keerde zich er tegen en het kabinet zette de bouwaanvragen voor grote datacenters stop.

Datacenters verbruiken heel veel water en stroom, terwijl het elektriciteitsnet al bijna uit zijn voegen barst. Ook kan de restwarmte slecht voor het milieu zijn en steken de panden af in het landschap. De nadelen wegen in veel gevallen niet op tegen het grote voordeel: extra werkgelegenheid.

Meta trok in de zomer definitief de stekker uit het project in Zeewolde. Het kabinet komt binnenkort met nieuwe eisen voor datacenters, waarvoor alleen nog ruimte wordt gezien in delen van Noord-Holland en Groningen. 

Luister ook de Bright Podcast: