PRISM-break: Snowden naar IJsland, NSA verdedigt beleid
- Jeroen Buiter
PRISM-klokkenluider Edward Snowden kan mogelijk asiel aanvragen op IJsland. En de NSA claimt dankzij PRISM ruim 50 aanslagen te hebben voorkomen.
Klokkenluider Edward Snowden, die het omstreden Amerikaanse spionageprogramma PRISM onthulde, krijgt hulp van Julian Assange van Wikileaks bij bij zijn asielaanvraag in IJsland. Assange zit zelf al maandenlang ondergedoken in de ambassade van Ecuador in Londen, om uitlevering aan Zweden in verband met een verkrachtingszaak te voorkomen, maar Assange hoopt Snowden nu van dienst te kunnen zijn bij het regelen van een asielaanvraag in IJsland. Assange heeft in IJsland nog goede contacten.
Het IJslandse parlement nam in 2010 een wet aan die van het eiland een veilige haven moet maken voor klokkenluiders. Mogelijk kan Snowden daarvan gebruik maken. De klokkenluider zit waarschijnlijk nog altijd ondergedoken in Hongkong. Assange heeft contact met de juristen van Snowden over een vertrek naar IJsland. Een probleem is dat de Amerikaanse autoriteiten kunnen proberen Snowden onderweg naar IJsland te arresteren.
'50 aanslagen verijdeld'
NSA-directeur Keith Alexander heeft eerder deze week het NSA-beleid tegenover een Congressioneel onderzoekscomité verdedigd. Echt kritische vragen werden er niet gesteld tijdens het verhoor, het was dan ook gemakkelijk om de aantijgingen van Edward Snowden te weerleggen. Zoals gebruikelijk werd het 'veiligheid voorop'-stokpaardje weer van stal gehaald en werden de rollen volledig omgedraaid. Volgens Alexander zijn er sinds de ingebruikname van de verschillende geheime afluisterprogramma's, waar PRISM er een van is, wereldwijd ruim 50 aanslagen verijdeld. Tien daarvan zouden in Amerika plaats hebben gevonden, waaronder aanslagen op de New York Stock Exchange en op de New Yorkse metro.
Verder zei hij dat de berichten in de media voor een groot deel onjuist zijn, dat de NSA helemaal niet de mogelijkheid heeft om 'live' mee te luisteren met telefoongesprekken of mee te lezen met emails. Dat kan wel kloppen, maar de metadata van de gesprekken, en de data vergaard vanaf de internet-backbone, worden weldegelijk voor lange tijd opgeslagen volgens klokkenluider Snowden. Die informatie is dus altijd naderhand nog door te pluizen door een van de duizenden analisten die bij de NSA werkzaam zijn.
Dataverzoeken
Enkele van de technologiebedrijven die genoemd worden in het PRISM-affaire hebben de afgelopen dagen cijfers naar buiten gebracht over het aantal dataverzoeken die de bedrijven vanuit de overheid kregen. Facebook was de eerste die uit de school klapte en liet afgelopen vrijdag weten dat het in de tweede helft van 2012 ongeveer 10.000 van zulke verzoeken kreeg. Microsoft had eerder dit jaar al een cijfer naar buiten gebracht omtrent de dataverzoeken, ook over de tweede helft van 2012.
Apple en Yahoo brachten vervolgens cijfers naar buiten over het eerste kwart van 2013, van respectievelijk 4.000 tot 5.000 verzoeken en 12.000 tot 13.000 verzoeken. Het betreft in alle gevallen verzoeken van allerlei overheidsinstanties, ook van politie- of sherrif-afdelingen. De cijfers zeggen dus in feite niks over de schaal van het aantal FISA-verzoeken dat met PRISM in verband wordt gebracht, dat is in het kader van nationale veiligheid niet toegestaan.
Wat in de naar buiten gebrachte cijfers buiten beschouwing blijft is hoe groot het percentage FISA-verzoeken was. Dit mogen de bedrijven omwille van veiligheidsredenen niet zeggen. Google heeft nu bij de FISA-rechtbank, de speciale rechtbank die FISA-verzoeken goed moet keuren, toestemming gevraagd om deze percentages wel naar buiten te mogen brengen. Het bedrijf beroept zich daarbij op het eerste amendement in de Amerikaanse Grondwet, de vrijheid van meningsuiting ofwel freedom of speech.
In het verzoekschrift zegt Google grote schade te lijden door de vermeende spionagepraktijken. "Google's reputatie en bedrijf ondervindt schade van berichten in de media. Google's gebruikers maken zich zorgen over de aantijgingen. Google moet hier dieper op in kunnen gaan om die zorgen weg te kunnen nemen, ook omdat transparantie noodzakelijk is in het ontwikkelende publieke debat over deze zaak."
Eerder op Bright over het PRISM-spionageprogramma van de VS:
PRISM slechts onderdeel van afluisterpraktijken
Eerste rechtszaken tegen Apple en Google
Bits of Freedom eist dat AIVD stopt met PRISM
Prism-klokkenluider maakt zijn identiteit bekend